Bunlar Quadrantid (Dörtlük), Lyrid (Çalgı), Eta Aquarid (Eta Kova), Delta Aquarid (Delta Kova), Perseid (Kahraman-Perce), Orionid (Avcı), Leonid (Aslan) ve Geminid (İkizler) olarak isimlendiriliyor.
Halk ortasında ‘yıldız kayması’ olarak bilinen gök taşı yahut meteor yağmurları, her yıl 8 sefer gerçekleşiyor. Gök taşlarının son derece yüksek hızlarla dünya atmosferine girerek sürtünme sonucu yanmasıyla oluşan yağmurlarının en dikkat çekicisi ise 11-12 Ağustos gecesi yaşanacak.
14 Temmuz’da başlayıp 1 Eylül’e kadar sürecek Perseid (Perse) gök taşı yağmuru, yaz mevsimine denk gelmesi nedeniyle ışık kirliliğinin az olduğu yüksek rakımlı alanlarda daha rahat izlenecek.
GÖK TAŞLARI TARİHÇELENDİRİLDİ
TUG’un 2022 Gök Olayları Yıllığı’nı hazırlayan Prof. Dr. Faruk Soydugan ve Başuzman Dr. Tuncay Özışık, bu yılki sayıya özel, meteorları birinci defa tarihçelendirdi. Yıllıkta Perseid gök taşı yağmuru şöyle anlatıldı:
“109P/Swift-Tuttle Kuyruklu Yıldızı’ndan ayrılan küçük kayaç ve toz kesimlerinin Perseid yağmurunun kaynağı olduğu biliniyor. Çekirdeği 26 kilometre çapa sahip Swift-Tuttle Kuyruklu Yıldızı, güneş etrafındaki cinsini 133 yılda tamamlıyor. 14 Temmuz ile 1 Eylül tarihleri ortasında gerçekleşecek Perseid gök taşı yağmurunun en ağır gözlenebileceği tarih 11-12 Ağustos gecesi olacak. Perseid en ağır meteor yağmurlarından biridir ve yağmurun ağır olduğu günlerde saatte 50-100 adet ‘yıldız kayması’ gözlenebilir lakin en ağır aktiflik günlerinde ayın dolunay evresinde olması gözlenen sayıyı düşürecektir.
Bu periyotta meteorlar, Kahraman (Perseus) Takımyıldızı’nın bulunduğu bölgeden çıkıyor görünecek. Meteorların dünyaya giriş suratlarının saniyede 66 kilometre civarında olduğu biliniyor. Perseid yağmuru sırasında ‘ateş topları’ denilen gök taşlarını da görmek mümkün. Ateş topları daha büyük ışık patlaması formunda ve daha uzun müddet gözlenebilen, ayrıyeten parlaklıkları -3 kadire ulaşan meteorlardır.”
MERAKLILAR YÜKSEK BÖLÜMLERE ÇIKIYOR
Sayılı günlerin kaldığı Perseid meteor yağmurunu izlemek için gökyüzü meraklıları, kent ışıklarından uzak alanlarda hem fotoğraf çekimi hem de çıplak gözle bu şöleni seyredebilmek için programlar hazırladı.
Ağustos ayının 2’nci haftasında en ağır meteor yağmurunun yaşanacağı Perseid’i izlemek için Antalya’daki gökyüzü meraklıları, 13 Ağustos gecesi 2 bin 400 rakımdaki Saklıkent Kayak Merkezi’nde buluşacak.
‘SAAT 21.00’DE…’
Ayrıca Perge Antik Kenti’nde de tarihi yapıtlarla birlikte meteorların görüntülenebileceği özel bir müşahede aktifliği olacak.
Saklıkent’teki müşahede şenliğini organize eden Antalya Kuş Müşahede Topluluğu’ndan Gökçe Coşkun, katılmak isteyen herkesin saat 21.00’de kendi imkanlarıyla gelebileceğini belirterek, “Gözlem için rastgele bir ekipmana gerek yok. Teleskop kuracağız. Ateş yakmak yasak, soğuk olabilir, yanınıza giysi almayı unutmayın” dedi.