Togg – Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu, hepimizin aklında yerli otomobil üretimi ile yer edindi. Bu yazıda ise Togg’un otomobil hariç her şeyini bulabileceksiniz. Bir otomobil herhangi bir yerde parçaları birleştirilere üretilebiliyor, tek kıstas altyapı ve nakdi sermaye. Ama bir otomobili teknoloji şirketi olarak hayata geçirmek için çok daha fazlası gerekiyor. Togg’un bu vizyonunu ve yapacaklarını Togg’un ortakları Rıfat Hisarcıklıoğlu, Tuncay Özilhan, Ahmet Nazif Zorlu, Fuat Tosyalı, Turkcell CFO’su Osman Yılmaz ile Togg CEO’su Gürcan Karakaş’tan dinledim.
Klasik otomotiv üreticilerinin yen nesil üreticileri yakalamaya çalışmak için binlerce yazılımcı işe aldığı, yeni birimler açtığı ve de hatta yeni nesil üreticilere yatırımlar (Ford -Rivian, VW – Argo AI, VW – Northfolt) yaptığı bugünlerde, ortakların inandığı nokta aynı: teknoloji şirketi oluşturmak. Otomobili üretmekten de zor olan bu desek yeridir. Kurum kültürü, gelece dönük olması, ekosistem oluşturması derken elle tutulur olmayan ve de yüzlerce bileşeni olan nokta. O yüzden yazının başında belirttiğim gibi yazıda otomobil hariç her şeyi bulabileceksiniz. Ortakların elektrikli araç olması ve teknoloji üreten bir şirket olması üzerine buluştuğu payda Gürcan Karakaş ve ekibinin tecrübesi ile şekilleniyor görünüyor. Sunumunda özellikle güvenlik tarafında blockchain teknolojisini de kullanacaklarını belirten Karakaş, “Toggen” utility token’ını üreteceklerini paylaştı. Gelin Gürcan Karakaş’ın paylaştıklarına geçelim şimdi.
Öncelikle belirteyim yurt dışında daha önce birkaç geleneksel markanın elektrikli araç lansmanına katıldım ama nokta hep aynıydı, iç ekran büyüklüğü ve menzil. Burada ise bir araç lansmanından öte şirketin pil üretiminden, ekosistem oluşturma hedefine, dikkat çeken detaylar mevcut.
Sunumdan sonra hiç ziyaret etmediğim Togg.com.tr’yi de inceledim. Sunumu ben de dinlemek isterdim diyenler sayfayı ziyaret edebilirler ana sayfasında otomobilin görseli 6. alanda yer alıyor, bu da aslında Togg’un otomobilin ötesindeki vizyonun bir yansıması. Bu arada sunumdan da bir örnek göstereyim, USE-CASE Mobility’nin tescilini alan Togg’un 5 bileşeni bulunuyor, mobilite hizmetleri, akıllı yaşam çözümleri, şebeke ve şarj, veri bazlı iş modelleme ve tedarikçi yönetimi.
Sadece otomobil için olmayan enerji depolama markası: SiRo
Pil üretimi, günümüzde otomobil üretiminden çok daha stratejik bir noktada desem yeridir. Eskiden bir avuç cihaz pille çalışırdı, şimdilerde scooter’lardan bisikletlere neredeyse her mobilite cihazı pille çalışıyor. Yakında evlerde kullanılması yaygınlaşacak sonrasında ise pazar büyüyerek devam edecek. Togg, pili yurt dışından alıp paketleyerek üretiyorum demenin ötesinde bir ortaklığa sahip. Daimler’in de yatırımcıları arasında bulunduğu ve 1.3 milyar dolar yatırım alan Farasis ile birlikte yüzde 50 ortaklıkla SiRo’nun kurulumu geçtiğimiz aylarda tamamlandı. Fabrika inşası devam tesisin, yakın zamanda üretime geçmesi bekleniyor.
Enerji depolama çözümleri geliştirmek üzere kurulan SiRO’nun 2031 yılı itibarıyla yıllık 15 GWs hücre, 20 GWs batarya paketi üretim kapasitesine ulaşması bekleniyor. Yurt dışından gelen ürünün birleştirilmesinin ötesinde bir anlaşmaya sahip olan projede Gürcan Karakaş, Türkiye’de hücre Ar-Ge’si yapılacağını defaeten vurguladı ve de farklı alanlarlada kullanılacağını. Burada şunu da belirteyim Togg’un oluşturmayı istediği ekosistem ile birlikte ülkemizdeki mikromobilite servisleri sadece yazılım desteği değil özellikle pil alanında donanım tarafında da önemli bir partner yakalamış olacaklar.
Şarj çözümleri
Togg’un UserLab biriminde yapılan sunumda, kullanıcı deneyim merkezini de gezme fırsatım oldu. Farklı markaların mobilite çözümlerinin haricinde dikkat çeken donanımları da sergiliyorlar. Orada sergilenmese de bir elektrikli otomobil üreticisinin en beklenilen yan ürünü için Togg ekipman kurulumuna 2022’de başlayacak. Ülkemizde hızlı ve yaygın alt yapı oluşumuna destek için Togg Akıllı ve Hızlı Şarj Çözümleri A.Ş. bünyesinde şarj çözümleri üretecek.
Yeni teknolojiler
Yeni dönemde her sunumun her konuşmanın olmazsa olmaz 3 kelimesi: yapay zekâ, blok zinciri ve oyunlaştırma. Gürcan Karakaş’ın da anlatımında da kendi gösterdi bu terimler. Terimler o kadar önemli ki sadece kullanımı bile sunumda ilgiyi artıyor. Zor olansa terimlerin içini doldurmak ve hayata geçirmek. Henüz veri akışı olmadığı için yapay zeka’dan söz etmek için erken hatta oyunlaştırmadan da öyle. Lakin girişim iş birliklerinde oyunlaştırmayı başlatmış ve de blok zinciri konusunda da hazırlıklar tamamlanmış: Gürkan Karacan, utility token’ı çıkaracaklarını belirtti. Oyunlaştırma ve blockchain tarafında bu hazırlık yapılıyorsa diğer servislerinin de altının dolu olacağını bir başka açıdan göstermiş oldu. Fintech ve güvenlik özelinde çıkacak token’ın detaylarına geçelim.
Togg’un token’ı: Toggen
Gürcan Karakaş,Togg’un token’ı olacak Toggen’ı sohbet sırasında söylemiş olsa da sunumda şunları paylaşarak bütünsel yaklaşımlarını dile getirdi: “Blok zinciri sadece fintek için değil aynı zamanda akıllı cihazların güvenliğinde de kullanılacak bir teknoloji olarak öne çıkıyor. Blok zinciri teknolojisi zamanla araçların üzerinde birer dijital cüzdan olmasını da sağlayacak. Büyük veri dünyasının gelişen ve değişmeyecek teknolojisi blok zinciri olacak. Dijitalize edilmiş veri ve diğer varlıklar blok zinciri aracılığıyla güvenli biçimde saklanıp, transfer edilebilecek. Bu nedenle blok zinciri ve yapay zeka ekosistemlerin merkezinde yer alacak.”
Girişim iş birliği
Girişim iş birliklerine ayrı bir başlık açıyor Karakaş ve özellikle yurt dışındaki teknoloji markalarının ilerlemesini örnek gösteriyor. Şimdiye kadar 226 girişimden 163’ü ile görüşen Togg 10 girişimle son aşamaya gelmiş durumda. Bu aşamada ise ajandalarında yatırım, iş birliği ve partner olmak başlıkları bulunuyor.
Ülkemizin güçlü olduğu alanlardan birinin oyunlaştırma olduğunu belirten Karakaş, amaçları doğrultusunda bir araya gelen üç oyun girişimiyle çalışmaya başladıklarını belirtti.
Otomobil
Togg’un otomobil hariç her şeyi dedik ama otomobil tabii ki en çok merak edilen noktası. Kısaca soru cevap olarak yer verelim:
Togg’un ilk aracı ne zaman piyasaya çıkacak? 2023 yılının ilk çeyreğinde C segmentindeki ilk araç SUV pazara çıkacak. Togg’un SUV hariç hangi modelleri olacak? C segmentindeki Sedan ve Hatchback modelleri gelecek İlerleyen süreçte Togg’da başka modeller olacak mı? Daha küçük boyutlarda B-SUV ve ticari de olabilecek C-MPV’nin de üretimi planlıyor. Togg ne kadar araç üretecek? 2030 yılına kadar tek bir platformdan 5 farklı model üretimiyle toplam 1 milyon adet araç üretmeyi planlıyor.