Manisa’nın Turgutlu ilçesinde yaşadıkları ezaları anlatmak için CHP Genel Başkanı Özgür Özel‘in önüne domates ve patlıcan döken çiftçiler yaşadıkları düşünceyi, “Artık biz bu duruma dayanamıyoruz; daima borç. Mesken sat, otomobil sat, tarla sat, satacak bir şey kalmadı. Hükümetin istediği bu. Küçük çiftçileri bitirmek istiyor. Bitirdi. Fakat bizim yanımızda büyükleri de bitirdi. Hükümet emeline ulaştı, bizi bitirdi. Bizi resmen gömdü. Üstümüze toprağı attı. Ülkede insan bir şey yapmak istiyor ülke için fakat nereden baksan nereden tutsak elimizde kalıyor. Hiçbir şey bize yaptırmıyorlar. Onu dikiyoruz o ziyan, bunu dikiyoruz bu ziyan her şey ziyan. Artık bu sene son” diye lisana getirdi.
CHP’nin üreticilerin sesini duyurmak hedefiyle Manisa’nın Turgutlu ilçesinde düzenlediği Çiftçi Mitingi’nde CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in önünde domates ve patlıcan döken üreticiler, ANKA Haber Ajansı’na konuştu. Turgutlu’da çiftçilik yapan Metin Arıkanlı ve Harun İtina bir daha ekim yapmayı düşünmediklerini söyledi.
“Çok perişan haldeyiz”
Doğduğundan beri çiftçilik yaptığını lisana getiren Metin Arıkanlı şunları söyledi:
“Bu yıl patlıcan diktik para kazanmak umuduyla. 15 dönüm patlıcandan 200 bin lira ziyanla dönemi kapattık. Domates diktik, tarlada kaldı. Onu da satamadık. Halde 1 lira, 2 lira. Üzüm de aslında rekolte düşük, randıman düşük. Ondan da düşüncelerimiz var. Hayvancılık yapıyordum şu anda çiftliğim boş. Hayvandan da ziyan ettik. Çok perişan haldeyiz. Sorunluyuz. Doğdum doğalı çiftçilik yapıyorum. Talebimiz emeğimizin karşılığını almak. Ortacılar kazanıyor. Bizden 2 lira alıyorlar, 5 lira, 10 lira pazarcılar alıyor. Halde üstüne fiyat koyuyorlar. Domatesten de, patlıcan da o denli. 3 lira, 4 liraya patlıcanı zorla sattık. En verimli vaktinde patlıcanı bıraktık. Maliyetlerden ötürü. Personel maliyeti, günlük bin lira, 5-10 tane bayan geliyor günlük. 10 bin 20 bin personellik maliyeti. İlaç, gübre, bunların hiçbirini karşılamıyor. Hepsi ziyan.”
“Bıktım, gireceğim bir işe çalışacağım”
“Bankalara gideceğiz, kredi çekeceğiz. Bankalardan kredi kullanacağız. Asla bir daha ekmeyi düşünmüyorum. Bırakmayı düşünmüyorum. Bu yaşta bırakmayı düşünüyorum. Bıktım, gireceğim bir işe çalışacağım. Yapacak bir şey yok. İş arayacağım. Kesin kararım.”
“Ev sat, otomobil sat, tarla sat, satacak bir şey de kalmadı”
Çiftçi Harun Özen ise şunları söyledi:
“Çiftçilik yapıyorum fakat emeğimizin karşılığını alamadığımız için ben de bırakıyorum. Yaşım benim 34. 25 yaşında başladım çiftçiliğe. 34 yaşında bırakıyorum. Neden bırakıyorum? Gübre maliyeti yüksek. Ziraî sulamada daima artırım geliyor. Ziraî sulama iş farkına varmıyoruz ancak devamlı artırım, devamlı artırım, gübreye artırım, ilaca artırım. 10 dekar bir yer dikiyoruz maliyeti bizim 300-400 lira. Topladığımız para 150 lira. Hepsi ziyan. Artık biz bu duruma dayanamıyoruz; daima borç. Konut sat, otomobil sat, tarla sat, satacak bir şey kalmadı. Hükümetin istediği bu. Küçük çiftçileri bitirmek istiyor. Bitirdi. Lakin bizim yanımızda büyükleri de bitirdi. Hükümet emeline ulaştı, bizi bitirdi. Bizi resmen gömdü. Üstümüze toprağı attı. Artık bundan sonra Avrupa’dan mı getirecek domatesi, nereden getirecek? Ukrayna’dan mı, İran’dan mı getirecek? Bu bize artık bir ders oldu. Ülkede insan bir şey yapmak istiyor ülke için lakin nereden baksan nereden tutsak elimizde kalıyor. Hiçbir şey bize yaptırmıyorlar. Onu dikiyoruz o ziyan, bunu dikiyoruz bu ziyan her şey ziyan. Artık bu sene son. Bir daha yemeklik dahi ekmem.”
“İstesek de dikemeyeceğiz”
“Son 7-8 yıldır düzgünce arttı. Evvelden ben domates dikiyordum. Salatalık dikiyorduk, kabak, patlıcan dikiyorduk. Allah’a şükür para kazanıyorduk. Lakin artık ne dikersen dik hiçbir şey para kazanmıyor. Domates tarlada kalıyor. Alan yok. Patlıcan tarlada. Halci ‘getirmeyin’ diyor. Kasa maliyeti bizde. Hale gideriz kurulumuz var. Elektriğe haberi artırım geliyor. Gübre hiç yerinde durmuyor. 300 liraydı 500 oldu. 500’dü bin oldu. Bindi 2 bin oldu. Şu anda 3-4 bin liraya gübre alıyoruz. İlaç da birebir. 200 liralık ilaç bugün 3 bin lira. Dikme gücümüz hayatta yok. İstesek de dikemeyeceğiz, paramız olmadığı için. İstesek de dikemeyeceğiz.”
“Dikecek insan yok ki, kime kiralayacak?”
Mülkiyeti gerçek ve hukuksal şahıslara ilişkin ve üst üste iki yıl müddetle işlenmeyen tarım toprakları, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından tarımsal amaçlı dönemlik olarak kiraya verilecek olmasına ait ise İhtimam, şu görüşleri lisana getirdi:
“Dikecek insan yok ki, kime kiralayacak? Dikecek insan bulursa kiralasın. Dikecek insan olmayınca bu maliyetle hiç kimse dikemez. Şu maliyette hiç kimse hiçbir şey dikemez. Tarım Bakanı öyle kafasına göre söylüyor fakat biz de dikiyoruz biz kendi yerlerimizde yapamıyorsak oburu icar tutup hayatta işin içinden çıkamaz. Tarım Bakanı biraz orada yanlış yapıyor. Olmaz yani. Şu anda her şey ucuz yeni sene bu çiftçilerin hiçbiri dikmeyecek. Enflasyonu düşürmeye çalışıyorlar ancak enflasyon yeni sene uygunca yükselecek. Çiftçinin malıyla enflasyon düşmez. Çiftçinin malı, alın teri. Aracılara 3 lira satıyorsak aracı alıyor pazarda 13lira. İlacı, gübresi, personel parası var, her şeyi var 3 lira kazanıyoruz. Kazanamıyoruz masrafları. Aracı 13 liraya satıyor. Buna bir ‘dur’ diyen yok. Diyecek olan da yok. Yani bu bu türlü geldi, bu türlü gidiyor. Çiftçiliğe son verdik artık”