Enerji ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez,“Yakın gelecekte Hazar Havzası, Doğu Akdeniz ve Orta Doğu’nun doğal kaynaklarının Avrupa pazarlarına ulaştırılması kelam konusu olması halinde, Türkiye tekrar muteber bir partner ve inançlı bir güzergâh olarak öne çıkacaktır. Türkiye Petrolleri (TP) vasıtasıyla Karadeniz’de toplam 540 milyar metreküplük değerli bir rezerv keşfi gerçekleştirildi. Buradaki doğal gazı, 2023 yılı içerisinde ülkemizin doğal gaz sistemine ulaştırmayı hedefliyoruz. Bu keşif, sırf Türkiye’nin arz güvenliği için değil hem Avrupa hem de dünya pazarları için değer taşımaktadır” dedi.
Bakan Dönmez, başşehir Cezayir’de düzenlenen 2. Cezayir Yatırım Konferansı’nda yaptığı konuşmada, hem konferansın onur konuğu hem de Karma Ekonomik Komitesi (KEK) Eşbaşkanı olarak burada bulunmaktan büyük bir memnuniyet duyduğunu belirtti.
“Yakın gelecekte Hazar Havzası, Doğu Akdeniz ve Orta Doğu’nun doğal kaynaklarının Avrupa pazarlarına ulaştırılması kelam konusu olması halinde, Türkiye yeniden muteber bir partner ve inançlı bir güzergâh olarak öne çıkacaktır” diyen Dönmez, “Bu vesileyle, ülkemize farklı kaynaklardan ek gazların girmesi ile bölgemizde gaz ticaret merkezi olma gayemize de bir adım daha yaklaşmış olacağız” sözlerini kullandı.
Dönmez, Türkiye ile Cezayir ortasındaki bağlantıların bilhassa son periyotta, iki ülke cumhurbaşkanlarının liderliğinde çok yüksek bir ivme ile gelişmekte olduğunu vurguladı. Bakan Dönmez, Türkiye ile Cezayir ortasındaki ticaret hacminin 4 milyar doları aştığını belirterek, “Ticaret hacmimizdeki bu birinci eşiği aşmak maksadıyla, Türkiye-Cezayir Tercihli Ticaret Mutabakatı (TTA) için istikşafî görüşmelere en kısa müddette başlamak istiyoruz” diye konuştu.
Cezayir’in Türkiye’nin Afrika kıtasında en çok yatırım yaptığı ülke olduğuna vurgu yapan Dönmez, halihazırda Cezayir’deki Türk ortaklı şirket sayısının bin 500’e yaklaştığını kaydetti.
Dönmez, Cezayir ulusal petrol ve doğalgaz şirketi Sonatrach ile Rönesans Holding iştirakinde Adana Ceyhan’da kurulması öngörülen polipropilen üretim tesisini Cezayir’in Türkiye’ye gerçekleştireceği yatırımların bir öncüsü olarak gördüklerini söz ederek, “Karşılıklı yatırımlarımızın, önümüzdeki devirde güç, yenilenebilir güç, madencilik, bankacılık, tarım, besin sanayisi ve sıhhat üzere farklı kesimlerde ağırlaşarak artmasını dilek ediyoruz. Yatırımların artması için kazan-kazan temelinde çok taraflı işbirliklerine hazır olduğumuzu burada vurgulamak isterim” dedi.
“Covid-19 ile Rusya-Ukrayna Savaşı güç krizine neden oldu”
Covid-19 salgınının çabucak akabinde yaşanan ekonomik krizin tesirlerinin her ülkede farklı boyutlarda ve biçimlerde görüldüğünü, artık de Rusya-Ukrayna savaşının tesiriyle global bir güç krizi ile karşı karşıya kalındığına dikkati çeken Dönmez, şöyle devam etti:
“Sınırlı hidrokarbon kaynağa sahip olan birçok ülkede olduğu üzere, ülkemiz de yüksek ithalat bağımlılığı ile gayret etmektedir. Halihazırda Türkiye, neredeyse tüm doğalgaz gereksinimini ithalat yoluyla karşılamaktadır. Geçtiğimiz yıl Türkiye’nin gaz tüketimi 60 milyar metreküp olmuştur. Ülkemiz bir yandan Rusya, Azerbaycan ve İran üzere ülkelerden boru sınırları üzerinden doğal gaz tedarik etmekte; öbür yandan başta Cezayir olmak üzere, kıymetli ihracatçılarla LNG ticareti yapmaktadır. Bu noktada, BOTAŞ ile Sonatrach ortasında uzun yıllardır muvaffakiyetle sürdürülmekte olan LNG ticareti için duyduğumuz memnuniyeti söz etmek isterim.”
“Türkiye gez merkezi stratejisi amacına olumlu bakıyor”
Dönmez, Türkiye’nin jeopolitik pozisyonu ve coğrafyası prestijiyle kaynak ülkelere ve tüketim noktalarına yakınlığı prestijiyle son derece stratejik bir yerde bulunduğuna vurgu yaparak, “Artık bunu yalnızca biz söylemiyoruz. Talep tarafındaki ülkeler, komşularımız ve gaz tedariki yapan kaynak ülkeler artık Türkiye’nin gaz merkezi stratejisinin bir an evvel hayata geçirilmesi için niyetlerini tabir ediyorlar. Biz de geçmişten bugüne bu gayeye olumlu yaklaşıyoruz, bunun için çalışıyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin, yalnızca gazın ticaretinin yapılacağı bir bölge yahut merkez değil, birebir vakitte dağıtımının da yapılacağı bir merkez olmasına yönelik çalışmalarını sürdürdüğünü tabir eden Dönmez, “Halihazırda, elektrik ve doğal gaz için ulusal güç piyasasını işleten EPİAŞ isminde bir borsamız bulunmakta. Gaz merkezi maksadımız için buradaki mevcut teknolojik alt yapımızı da kullanacağız. İnşallah, bu yılın sonuna kadar bu bahisteki yol haritamızı belirleyip ilan edeceğiz” biçiminde konuştu.
“İstanbul, doğalgaz tepesine mesken sahipliği yapacak”
Bakan Dönmez, İstanbul’da bir doğalgaz doruğunun yapılması tarafında çalışmalara başladıklarına dikkati çekerek, “Önümüzdeki ocak-şubat aylarında İstanbul’da bir doğalgaz tepesi de düzenlemeyi planlıyoruz. Bu tepeye, kıymetli bir doğal gaz üreticisi ve LNG ihracatçısı olan Cezayirli dostlarımızın iştirakleri ile bizleri onurlandırmalarından büyük memnuniyet duyacağız” tabirlerini kullandı.
Karada ve denizlerde yürütülen sismik ve sondaj programları ile kamu şirketi Türkiye Petrolleri (TP) vasıtasıyla Karadeniz’de toplam 540 milyar metreküplük kıymetli bir rezerv keşfinin gerçekleştirildiğini hatırlatan Dönmez, “Buradaki doğal gazı, 2023 yılı içerisinde ülkemizin doğal gaz sistemine ulaştırmayı hedefliyoruz. Bu keşif, sadece Türkiye’nin arz güvenliği için değil hem Avrupa hem de dünya pazarları için değer taşımaktadır” dedi.
Türkiye Petrolleri (TP) şirketinin son beş yılda milletlerarası standartlardaki kabiliyet ve imkanlarının epey geliştiğini vurgulayan Dönmez, Türkiye Petrolleri’nin, Cezayir’de iş birliği ve iştirakler ile yakından ilgilendiğini kaydetti.
“Türkiye yenilenebilir güç konusunda değerli bir pozisyona yükseldi”
Bakan Dönmez, Türkiye’nin yalnızca konseyi kapasite bakımından değil yenilenebilir güç santrallerinin konuşlandırılması için gerekli olan eser ve tedarik bakımından da değerli bir pozisyona eriştiğine dikkati çekerek, “Bu çerçevede, Cezayir ile yenilenebilir gücün her alanında iş birliğimizi geliştirmeye hazır olduğumuzu vurgulamak isterim” biçiminde konuştu.
Türkiye’nin mevcut krizin olumsuz tesirlerinin azaltılması için, ilgilenen tüm paydaşlarla, bölgesel barış ve refaha hizmet edecek, kazan-kazan temelindeki iş birliklerine açık olduğunu vurgulayan Dönmez, şunları kaydetti:
“Karşı karşıya olduğumuz sınamalar ve global güç krizi ve aktüel siyasi atmosferin yarattığı belirsizlikler, hepimize dayanışmanın ve bölgesel iş birliklerinin ne kadar değerli olduğunu göstermiştir.
Cezayir başta olmak üzere tüm dost ve kardeş coğrafyalarda ekonomik, toplumsal ve kültürel bağlarımızı daha da güçlendiriyoruz, güçlendirmeye de devam edeceğiz. Bu doğrultuda, global ölçekte iş yapan firmalarımızın sayısının artmasına yönelik güçlü takviyemizi de sürdüreceğiz.”