ÇİĞDEM YILMAZ / Azez Fotoğraf: Can Erok – Suriye’de 2011 yılında başlayan savaş hala devam ediyor. Bu savaşın hiç kuşkusuz en büyük mağduru ise çocuklar ve kadınlar. Göç, ekonomik koşullar ve yaşam şartlarının yanı sıra kadınlar bir de erkekler tarafından mağdur ediliyor. İstemedikleri halde, ikinci, üçüncü eş olarak evlenmek zorunda kalıyorlar. Suriye’de ne yazık ki böyle binlerce evlilik var. Bu evliliklerin yanı sıra bölgede çocuk yaşta zorla evlilik sayısı da oldukça yaygın. İstemedikleri halde evlenmek zorunda kalanlarla ve eşleri ikinci kez evlenen kadınlarla konuştuk. Ne evlenen kadınlar ikinci eş olmayı istiyor ne de ilk eşler, eşlerin ikinci, üçüncü kez evlenmesini… Yıllardır savaşın ortasında ve çadırda yaşam sürdürdükleri halde birden fazla evlilik yapan erkekler ise bu evlikleri ‘Allah’ın emri’ diye savunuyor.
‘Üçüncüyü istemedi’
Azez’de bir çadır kentte 6 çocuğu ile yaşayan Hehriye Mahsul Fehrin (36) savaşın ilk yıllarında ikinci eş olarak evlendiği söyledi. Savaş olduğu için evlendiğini söyleyen Fehrin, “Eşimin ilk eşi de farklı bir kampta çocuklarıyla kalıyor. O eşinden de 8 çocuğu var” dedi. Fahrin’e eşinin üçüncü bir kadınla evlenme fikrine nasıl baktığını sorduğumuzda da, “Ben halime razı oldum başkasını istemem” cevabını verdi. Kadınlar özellikle erkeklerin yanında konuşmaya çekiniyor. Her ne kadar kadın olsam da yanımdaki tercüman erkekti. Sorduğumuz bazı sorular cevapsız kalabiliyordu. Fehrin ile eşi yokken konuştuk. Daha sonra ise eşi Muhammed Muhafak Elnacun (44) ile konuştuk. Yaptığı ikinci evliliği ‘Allah’ın emri’ diye savunan Elnacun,14 çocuğu olduğu halde hâlâ çocuk istediğini söyleyip, “Allah hepsinin rızkını veriyor” dedi.
‘Çocuğuma bakacaktı’
Çadır kentte kalanlardan biri de Nuseybe Mahmut Deymen (30). Eşini 8 yıl önce kaybettiğini söyleyen Deymen, “Eşim öldüğünde 2 çocuğum vardı. Çocuklarıma bakacak kimse de yoktu. Evlendiğim adamın evli olduğunu biliyordum. İkinci eş olmaya mecbur kaldım. Evlendiğim erkek, ‘Çocuklarına da bakarım’ dedi çocuklarıma bakma sözü verdiği için ben de evlendim” diye konuştu.
Çocuk yaşta zorla evlilik arttı
Bölgede savaştan sonra fuhuşun ve çocuk yaşta zorla evliklerin çok yaygınlaştığını söyleniyor. Çadır kentlerden birinde, çocuk yaşta zorla evliklerin birine biz de denk geldik. 13 yaşında olduğunu öğrendiğimiz bir kız çocuğuna gelinlik giydirilmişti. Her şey çok normalmiş gibi yapılan düğünde oyunlar
oynayıp, halay çekiliyordu.
‘Mecburen evlendim’
Erkan Muhammed Sudaf (41) o da çadırda çocukları ve eşini ile birlikte yaşıyor. 6 çocuğu olan Sudaf, 7’nci çocuğuna da hamile. Yaşadığı ortamın zorluklarını ve şartlarını sorduğumuzda da aslında bu kadar fazla çocuk istemediğini ama olduğunu söyledi. İkinci eş olarak gelen Amşa El Ahmed Abdu 6 yıl önce evlenmiş. 1 yaşında bir çocuğu var. İstemeyerek evlendiğini söyleyen Abdu başka bir çocuk da beklemediğini ifade etti.
BİTTİ